गुडघेदुखी एक सामान्य समस्या असून जी अनेक लोकांना प्रभावित करू शकते. गुडघेदुखीच्या समस्येमध्ये गुडघ्यात वेदना, अस्वस्थता आणि हालचालींमध्ये अडचण येऊ शकते. गुडघेदुखी होण्याची विविध कारणे असू शकतात, हे साधारणपणे साध्या दुखापतींपासून ते गंभीर वैद्यकीय स्थितीपर्यंत असू शकते. आज आपण गुडघेदुखी कोणत्या कारणांमुळे होऊ शकते तसेच गुडघेदुखीवर कोणत्या उपचार पद्धती उपलब्ध आहेत याबद्दल माहिती जाणून घेणार आहोत.

गुडघेदुखीची कारणे : 

गुडघेदुखीची विविध कारणे असू शकतात त्यापैकी काही कारणे पुढील प्रमाणे आहेत :

  1. आर्थरायटिस : ऑस्टियोआर्थरायटिस आणि रूमेटॉइड आर्थरायटिस हे गुडघेदुखीचे मुख्य कारणे आहेत. गुडघ्याचा संधिवात हे 45 वर्षापेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना होऊ शकतो.रूमेटॉइड आर्थरायटिस हा कुणालाही होऊ शकतो परंतु साधारणतः 40 ते 60 वर्षीय लोकांमध्ये जास्त प्रमाणामध्ये आढळून येतो.
  2. स्ट्रेन किंवा स्प्रेन : जोरात हालचाल केल्यामुळे किंवा खेळांच्या वेळी होणारी दुखापत या कारणास्तव सुद्धा गुडघेदुखीची समस्या जाणवू शकते.
  3. गुडघ्याच्या मिनिस्कसमध्ये समस्या: गुडघ्यातील मिनिस्कस तुटणे.मिनिस्कस हा गुडघ्याच्या कार्टिलेजचा एक भाग आहे जो गुडघ्याच्या सांध्याला स्थिर करतो. तसेच हाडांना झीज होण्यापासून वाचवण्याचे काम करते. जरी मिनिस्कस टियर जरी कोणालाही होऊ शकते, परंतु बहुतेक प्रकरणांमध्ये हे खेळाडूंमध्ये दिसून येऊ शकते.
  4. संधिवात : संधिवातामुळे गुडघ्यात सूज येऊ शकते आणि परिणामी गुडघेदुखीची समस्या जाणवू शकते.
  5. चालण्याची ,धावण्याची अयोग्य पद्धत: चुकीच्या पद्धतीने चालल्यामुळे किंवा धावण्यामुळे सुद्धा गुडघेदुखीची समस्या जाणवू शकते. 
  6. वृद्धावस्थेतील बदल: वय वाढल्यामुळे हाडांची कमजोरी आणि लवचीकतेत कमी दिसून येते आणि त्यामुळे गुडघेदुखीची समस्या जाणवू शकते.
  7. चुकीच्या सवयी :

वजन उचलणे, अत्यधिक व्यायाम किंवा खूप काळ उभे राहणे यामुळे गुडघ्यात ताण येऊ शकतो. या कारणांमुळे गुडघ्यात दुखापत किंवा वेदना होऊ शकतात आणि परिणामी गुडघेदुखी जाणवू शकते.

  1. गुडघ्यावर आघात होणे :

क्रीडा किंवा अपघात झाल्यामुळे गुडघ्यात जखम होणे ही एक सामान्य बाब आहे. गुडघ्याला मार लागणे, चिरणे किंवा इतर गुडघ्याच्या समस्या जाणवू शकतात. 

  1. स्नायू आणि टेंडनच्या जखमा : 

गुडघ्यातील स्नायू किंवा टेंडनला ताण येणे किंवा जखम होणे हे गुडघेदुखीचे कारण होऊ शकते. या स्थितीत, गुडघा दुखत असतो आणि हालचाल करणे कठीण होते.

10 . चुकीचा आहार :

आपल्या शरीरासाठी आवश्यक असणारा पोषक आहार घेणे आवश्यक आहे परंतु काही लोकांना जंक फूड तसेच इतर चुकीचा आहार घेण्याची सवय असते त्यामुळे शारीरिक समस्या जाणवू शकतात. साखर, मीठ, डेरी प्रॉडक्ट्स यांचा अतिरिक्त वापर यामुळे सुद्धा गुडघेदुखीची समस्या जाणवू शकते.प्रोसेस्ड आणि साखरयुक्त अन्न कमी करणे योग्य आहे. 

गुडघेदुखीवर उपचार पद्धती :

 1. घरगुती उपाय

–  पुरेसा आराम करावा : गुडघ्यावर अधिक ताण येऊ नये म्हणून आराम करणे महत्त्वाचे आहे.

– आइस थेरपी : गुडघ्यावर बर्फ लावल्याने सूज कमी होते आणि परिणामी गुडघेदुखीची समस्या सुद्धा कमी होते.

– झोपताना गुडघा उंच ठिकाणी ठेवावा: गुडघ्याला उंच ठिकाणी ठेवल्यास रक्त संचार सुधारतो आणि गुडघ्या मधील वेदना कमी होण्यास मदत होते.

2. औषधोपचार

डॉक्टरांच्या सल्ल्याने गुडघेदुखीवर योग्य ती औषधे, इंजेक्शन किंवा इतर आवश्यक ती उपचार पद्धती घ्यावी यामुळे गुडघ्याची सूज आणि वेदना कमी होण्यामध्ये मदत होते.

3. फिजियोथेरपी

गुडघेदुखी साठी स्ट्रेचिंग आणि मशीन्सद्वारे इतर आवश्यक ते उपचार घ्यावेत, फिजिओथेरपिस्ट कडून फिजिओथेरपी घ्यावी जेणेकरून गुडघ्या मधील वेदना कमी होतील तसेच गुडघे दुखण्याची समस्या सुद्धा लवकरात लवकर कमी होईल.

4. योगा आणि व्यायाम 

योग्य तज्ञांच्या सल्ल्याने गुडघेदुखी साठी कोणते व्यायाम किंवा योग योग्य आहेत त्याची माहिती मिळवून मग त्याप्रमाणे तुम्हाला सहन होईल त्याप्रमाणे योगा आणि व्यायाम करावा.

5. सर्जरी

– गंभीर परिस्थितीत, गुडघ्याची शस्त्रक्रिया केली जाऊ शकते, जसे की आर्थ्रोस्कोपी किंवा गुडघा प्रत्यारोपण केले जाऊ शकते. डॉक्टर गुडघेदुखीची परिस्थिती आणि कारणे लक्षात घेऊन त्यानुसार योग्य ते मार्गदर्शन करतील.

6. योग्य आहार घ्यावा :

गुडघेदुखीसाठी पुढील आहार फायदेशीर असू शकतो:

  1. ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड्स असलेले अन्न, जसे की जवस, चिया सीड्स,वॉलनट्स आणि अख्खे कडधान्ये.
  2. फळे आणि भाज्या : कमी शुगर असलेली फळे (जसे की बेरी) आणि भाज्या (जसे की पालक, ब्रोकली) जास्त प्रमाणात खाव्यात.
  3. संपूर्ण धान्य : जसे की ब्राउन राइस, ओट्स आणि क्विनोआ अशाप्रकारे संपूर्ण धान्याचा आहारामध्ये समावेश करावा.
  4. ग्रीन टी : शक्य असल्यास ग्रीन टी सेवन करावा ज्यामध्ये अँटीऑक्सीडंट्सचे भरपूर प्रमाण असते.
  5. पाण्याचे प्रमाण: भरपूर पाणी प्या, त्यामुळे शरीर हायड्रेटेड राहते आणि शारीरिक समस्या जाणवत नाहीत किंवा कमी प्रमाणामध्ये जाणवतात.

    कोणत्याही खास अशा आहाराचे पालन करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. गुडघेदुखी ही एक गंभीर समस्या असू शकते, परंतु योग्य उपचार आणि व्यवस्थापनाद्वारे ती नियंत्रित केली जाऊ शकते. लक्षणे जाणवल्यास त्वरित वैद्यकीय सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. नियमित व्यायाम, संतुलित आहार आणि योग्य विश्रांती घेतल्यास गुडघ्याच्या स्वास्थ्यास चालना मिळू शकते. तुम्हाला जर गुडघेदुखीची समस्या जाणवत असेल तर वेळीच डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे यासाठी तुम्ही द प्रोलोथेरपी क्लिनिक, पुणे येथे संपर्क साधू शकता.

Contact Details – Hadapsar – +91 7507501241 | Pimple Saudagar – +91 9049046867 | Kharadi – +91 7507503736